شرایط تغییر نام خانوادگی

نام خانوادگی نامی است که بخشی از هویت شخص را تشکیل می دهد و میان خانواده موروثی است. نام خانوادگی از پدر انتقال می یابد و مطابق قانون همه باید نام خانوادگی داشته باشند. در مواقع مختلفی ممکن است نیاز باشد نام خانوادگی شخص تغییر یابد. قانون برای تغییر نام خانوادگی شرایط خاصی تعیین کرده و وقوع آن را منوط به تایید سازمان ثبت احوال دانسته است. در ادامه شرایطی که می تواند جواز تغییر نام خانوادگی را دهد و شرایطی که تغییر نام خانوادگی الزامی است را توضیح می دهیم.

در چه صورت تغییر نام خانوادگی اجباری است؟

در اختیار کردن نام خانوادگی، مسئله حق تقدم مورد توجه است. به این معنا که هر کس اولین بار در قلمرو هر اداره ثبت احوال مستقل، نام خانوادگی خاصی را برای خود ثبت کند، او برای این نام خانوادگی حق تقدم دارد و شخص دیگری بدون اجازه او نمی تواند نام خود را به آن نام تغییر دهد مگر در موارد مشخص شده در قانون. صاحب حق تقدم نام خانوادگی یا وارث قانونی او می توانند به اشخاص دیگر اجازه استفاده از نام خانوادگی خود را بدهند به شرطی که محل صدور شناسنامه آنها یکی باشد. ضمنا دارنده حق تقدم و یا هر یک از وارثان او می توانند به شخصی که بدون اجازه نام خانوادگی او را اختیار کرده اعتراض کرده و تغییر نام خانوادگی او را از دادگاه بخواهند. پس چنین شخصی در صورت مورد اعتراض واقع شدن باید نام خانوادگی خود را تغییر دهد.

در چه شرایطی می توان نام خانوادگی را تغییر داد؟

در صورتی که شرایط خاصی که در ذیل آمده اتفاق بیافتد می توان نام خانوادگی را تغییر داد.

·         نام خانوادگی بیش از دو کلمه باشد.

·         نام خانوادگی شامل یک کلمه یا بیشتر و یک حرف یا عدد باشد.

·         نام خانوادگی به طور مطلق یا مضاف نام محل باشد.

·         نام خانوادگی از کلمات توهین آمیز و مستهجن تشکیل شده باشد.

·         نام خانوادگی از واژه های خارجی تشکیل شده باشد.

·         نام خانوادگی از کلماتی مغایر با ارزش های فرهنگی و دینی باشد.

·         واژه هایی که از القاب و عناوین علمی مانند دکتر، مهندس، دانشگاه استفاده کرده باشد یا عناوین دولتی و رسمی مانند سرهنگ، شهردار، رئیس جمهور و غیره در آنها به کار رفته باشد.

·         تغییر نام خانوادگی زن به نام خانوادگی شوهر وی بدون رعایت حق تقدم امکان پذیر است. در صورت طلاق زوجین یا فسخ نکاح، زوجه می تواند نام خانوادگی خود را به نام اولیه برگرداند. بعد از فوت همسر نیز تا زمانی که زوجه مجددا ازدواج نکرده می تواند از نام خانوادگی زوج استفاده کند یا نام خانوادگی اولیه خود را داشته باشد.

·         در صورتیکه پدر نام خانوادگی خود را تغییر دهد، تغییر نام خانوادگی فرزندان کمتر از ۱۸ سال وی با درخواست کتبی پدر و تغییر نام خانوادگی فرزندان بزرگتر از 18 سال وی بدون رعایت حق تقدم و با ارائه اجازه نامه از پدر امکان پذیر خواهد بود.

·         اگر پدر نام خانوادگی خود را تغییر دهد و فوت کند، هر یک از فرزندان می توانند نام خانوادگی خود را به نام خانوادگی جدید پدر تغییر دهند.

برای دانستن مطالب بیشتر درباره قوانین ثبت احوال و دیگر موضوعات حقوقی می توانید به بلاگ حقوقی شهرداد مراجعه کنید.